Departure of the Greek Reservists: The crowd at the railway station, Philippopolis.
St. James Budget, May 26, 1897.
Αναχώρηση ελλήνων εφέδρων (εθελοντών?) για το μέτωπο από τη Φιλιππούπολη.
ΒΑΣΙΛΕΙΑ ΓΕΩΡΓΙΟΥ Α΄ (1863-1913)|ΕΝΟΠΛΕΣ ΔΥΝΑΜΕΙΣ|ΕΛΛΗΝΕΣ|ΕΛΛΗΝΟΤΟΥΡΚΙΚΟΣ ΠΟΛΕΜΟΣ (1897)|ΣΙΔΗΡΟΔΡΟΜΟΙ
05/26/1897
Οθωμανική Αυτοκρατορία
Φιλιππούπολη
36
1
s043
Magazine clipping
Αιτία και αφορμή για τον ατυχή, όπως ονομάστηκε, πόλεμο του 1897 υπήρξε το κρητικό ζήτημα. Βάσει των αποφάσεων του Συνεδρίου του Βερολίνου (1878), η Τουρκία υποχρεώθηκε, μεταξύ άλλων, να εφαρμόσει τον οργανικό νόμο του 1868 (γνωστό ως Σύμβαση Χαλέπας). Παρά ταύτα, για 18 περίπου χρόνια η άρνηση ή η αδιαφορία των τούρκων διοικητών του νησιού να εφαρμόσουν τις μεταρρυθμίσεις προκαλούσε τη λαϊκή δυσαρέσκεια και πυροδοτούσε επαναστατικά κινήματα, με χαρακτηριστικότερα αυτά του 1885,1888,1889 και 1896. Το τελευταίο υπήρξε και το σημαντικότερο, καθώς έλαβε επικίνδυνες διαστάσεις και προκάλεσε την εμπλοκή τόσο των Μεγάλων Δυνάμεων όσο και της Ελλάδος. Η επέμβαση των Μεγάλων Δυνάμεων πειθανάγκασε τελικά το Σουλτάνο να παραχωρήσει τις απαιτούμενες εγγυήσεις για την εφαρμογή των μεταρρυθμίσεων. Η ηρεμία που επήλθε, ωστόσο, ήταν πρόσκαιρη. Νέος κύκλος αίματος, δολοφονιών και βιαιοπραγιών κατά των κατοίκων του νησίου ξέσπασε σύντομα με αποκορύφωμα τις σφαγές του χριστιανικού πληθυσμού στα Χανιά τον Ιανουάριο του 1897. Η διαχείριση του ζητήματος από την ελληνική κυβέρνηση υπαγορεύτηκε από την πάγια εθνική επιθυμία για ένωση του νησιού με την Ελλάδα, τις αντανακλαστικές αντιδράσεις απέναντι στις σφαγές των Ελλήνων, την πίεση από την Εθνική Εταιρεία και την αντιπολίτευση, όπως και από τη διφορούμενη στάση των Μεγάλων Δυνάμεων. Απεφασίσθηκε να σταλεί στα κρητικά ύδατα ένας ελληνικός στολίσκος για να προστατέψει το διωκόμενο ελληνικό πληθυσμό και να εμποδίσει την επέμβαση νέων τουρκικών δυνάμεων στο νησί. Του στόλου ηγείτο ο Πρίγκιπας Γεώργιος, ο οποίος μέσα σε πανηγυρικό κλίμα επιβιβάστηκε στη θαλαμηγό «Σφακτηρίαι» για την αναχώρησή του από τον Πειραιά στις 29 Ιανουαρίου.Την 1η Φεβρουαρίου η κυβέρνηση στο πλαίσιο των μέτρων που πήρε για την προστασία του νησιού έστειλε εκστρατευτικό σώμα στην Κρήτη για την κατάληψή της. Η ταυτόχρονη παρουσία των ελληνικών όσο και των ξένων δυνάμεων στο νησί περιέπλεξε την κατάσταση. Το έντονο διπλωματικό παρασκήνιο, οι ταπεινωτικές, για την Ελλάδα, αποφάσεις των Μεγάλων Δυνάμεων, όπως και η διπλωματική της απομόνωσή και ο επαναστατικός αναβρασμός που αναζωπυρωνόταν από τη δράση της Εθνικής Εταιρείας στην Αθήνα οδηγούσαν με μαθηματική ακρίβεια στον πόλεμο με την Τουρκία. Έτσι στις 15 Μαρτίου 1897 ο διάδοχος Κωνσταντίνος με το βαθμό του αρχιστρατήγου αναχώρησε για το θεσσαλικό μέτωπο. Η εισβολή των ενόπλων ανδρών της Εθνικής Εταιρείας στη Μακεδονία υπήρξε το casus belli, καθώς στις 5 Απριλίου η Οθωμανική Αυτοκρατορία διέκοψε επίσημα τις σχέσεις της με το ελληνικό Βασίλειο. Ο πόλεμος είχε ξεκινήσει. Η εδαφική διαμόρφωση του βορείου συνόρου της Ελλάδος με την Τουρκία υπαγόρευε την ύπαρξη δύο διαφορετικών και ανεξάρτητων μεταξύ τους θεάτρων πολέμου, του ηπειρωτικού και του θεσσαλικού, με σημαντικότερο το δεύτερο, όπου και διοχετεύτηκε το μεγαλύτερο μέρος των ελληνικών δυνάμεων. Στο θεσσαλικό μέτωπο, υπήρξαν δύο μεραρχίες, εκ των οποίων η πρώτη είχε διοικητή τον Ν. Μακρή και η δεύτερη τον συνταγματάρχη πεζικού Γ. Μαυρομιχάλη. Σταθμοί των δύο μεραρχιών ήταν η Λάρισα και ο Αλήφακας. Στο ηπειρωτικό μέτωπο είχαν σταλεί δύο μεραρχίες με επικεφαλής τον συνταγματάρχη πυροβολικού Θρασύβουλο Μάνο. Οι τουρκικές δυνάμεις είχαν αρχιστράτηγο τον Ετέμ Πασά και επιτελάρχη τον Σεφτέκ Πασά. Η πρώτη φάση του πολέμου χαρακτηρίζεται ως «μάχη των συνόρων», καθώς έλαβαν χώρα μια σειρά πολυήμερων και συγχρονισμένων πολεμικών συγκρούσεων πάνω στην οροθετική γραμμή στα βόρεια της Θεσσαλίας και για την ακρίβεια γύρω από τις τρεις διαβασεις προς τη Μακεδονία αυτή του Νέζερου, της Μελούνας και του Ρεβενίου. Ο αγώνας διήρκησε όσο οι ελληνικές δυνάμεις κρατούσαν τις θέσεις τους, δηλαδή μέχρι τις 12 Απριλίου 1897, όταν, μετά τη μάχη των Δελεριών, ξεκίνησε η γενική αποχώρηση των Ελλήνων από τον Τύρναβο προς τη Λάρισα. Σημαντικότερες στιγμές της δεύτερης φάσης ήταν η φυγή ελλήνων πολιτών και στρατιωτών και η επακόλουθη κατάληψη του Τυρνάβου από τους Τούρκους (12 Απριλίου 1897), της Λάρισας (13 Απριλίου 1897). Σημαντική υπήρξε επίσης, η μάχη στο Βελεστίνο, που διήρκησε 10 μέρες χάρη στη δυναμική της ταξιαρχίας του στρατηγού Σμολένσκη (14 -24 Απριλίου), η κατάληψη του Βόλου (26 Απριλίου 1897) και η μάχη στο Δομοκό στις 1897, η οποία και έκρινε οριστικά την έκβαση του πολέμου υπέρ της Τουρκίας.Η ανακωχή υπογράφτηκε έξω από τη Λαμία στις 7 Μαϊου 1897. Συνθήκη ειρήνης υπογράφτηκε στις 22 Νοεμβρίου στην Κωνσταντινούπολη σύμφωνα με την οποία η Ελλάδα υποχρεώθηκε να πληρώσει μεγάλη πολεμική αποζημίωση στην Τουρκία και να της παραχωρήσει μικρό τμήμα της Θεσσαλίας.
1663
