Κ. Μ. Κούμας.
Βίοι Παράλληλοι των επί της Αναγεννήσεως της Ελλάδος διαπρεψάντων ανδρών υπό Αναστασίου Ν. Γούδα διδάκτορος της ιατρικής, ιππότου του τάγματος του αγίου Στανισλάου, μέλους διαφόρων επιστημονικών και φιλανθρωπικών εταιριών. Τόμος Β'. Παιδεία. Ευγένιος ο Βούλγαρις, Νικηφόρος Θεοτόκης, Αδαμάντιος Κοραής, Ρήγας ο Φεραίος, Θεόφιλος Καΐρης, Σαμουήλ η τελευταία κρίσις, Λάμπρος Φωτιάδης, Κωνσταντίνος Μ. Κούμας, Αθ. Ψαλίδας, Γ. Γεννάδιος, Γιακ. Ρίζος Νερουλός, Απόστολος Αρσάκης. Εν Αθήναις, εκ του τυπογραφείου Χ. Ν. Φιλαδελφέως, του εν τη παγκοσμίω εκθέσει, τη γενομένη εν Παρισίοις τω 1867, βραβευθέντος. (Παρά τη πύλη της Αγοράς, αριθ. 4)
Ο λόγιος και εκπρόσωπος του Νεοελληνικού Διαφωτισμού Κωνσταντίνος Κούμας.
ΑΝΘΡΩΠΟΙ ΤΩΝ ΓΡΑΜΜΑΤΩΝ|ΑΠΟΔΗΜΟΣ/ΠΑΡΟΙΚΙΑΚΟΣ ΕΛΛΗΝΙΣΜΟΣ|ΠΟΡΤΡΑΙΤΑ|ΝΕΟΕΛΛΗΝΙΚΟΣ ΔΙΑΦΩΤΙΣΜΟΣ
26
4
s016
Τυπογραφείον Χ. Ν. Φιλαδελφέως
Book page
Ο Κωνσταντίνος Κούμας (1777-1836) ήταν εκπρόσωπος του Νεοελληνικού Διαφωτισμού και Διδάσκαλος του Γένους, φιλόσοφος, ιστορικός και μεταφραστής. Γεννήθηκε στη Λάρισα και ήταν γόνος εύπορης οικογένειας γουναράδων. Φοίτησε, αρχικά, στην περίφημη σχολή του Ιωάννη Πέζαρο στον Τύρναβο, για να συνεχίσει τις σπουδές του στη σχολή των Αμπελακίων. Σε ηλικία 21 ετών άρχισε να διδάσκει στο ελληνικό σχολείο της γενέτειράς του και την επόμενη χρονιά διορίστηκε δάσκαλος ελληνικών και μαθηματικών στην Τσαρίτσανη, εγκατέλειψε, όμως, προσωρινά τη διδασκαλία χάρη σε πρόσκληση του Άνθιμου Γαζή να τον επισκεφθεί στη Βιέννη και να συνεργαστεί μαζί του στη σύνταξη του Ελληνικού Λεξικού. Παρόλο που το έργο δεν ολοκληρώθηκε, ο Κούμας παρέμεινε στην πρωτεύουσα των Αψβούργων παρακολουθώντας μαθήματα στο Πανεπιστήμιο της πόλης και μεταφράζοντας συγγράμματα φιλοσοφίας και φυσικών επιστημών. Είχε επηρεαστεί από το γερμανικό ιδεαλισμό και το φιλοσοφικό σύστημα του Κάντ, τα οποία προσπάθησε να μεταφέρει στους συμπατριώτες του. Το 1809 κλήθηκε να αναλάβει τη διεύθυνση Νεας Σχολής της Σμύρνης, μετά το κλείσιμο της οποίας άρχισε να διδάσκει στο νεοσύστατο Φιλολογικό Γυμνάσιο της πόλης. Το 1817 αναχώρησε για δεύτερη φορά για τη Βιέννη και έπειτα από δύο χρόνια σπουδών αναγορεύτηκε διδάκτωρ της Φιλοσοφίας από το Πανεπιστήμιο της Λειψίας. Επιστρέφοντας στη Σμύρνη διαπίστωσε ότι το Φιλολογικό Γυμνάσιο είχε διαλυθεί λόγω αντιπαραθέσεων μεταξύ των Επιτρόπων και των Καθηγητών, μετά δε και το ξέσπασμα της Ελληνικής Επανάστασης εγκαταστάθηκε με την οικογένειά του στην Τεργέστη. Κατά τη διάρκεια της παραμονής του στο εξωτερικό αρνείται την πρόσκληση του Υπουργείου Εκκλησιαστικών και Δημόσιας Εκπαίδευσης να συμμετάσχει στην οργάνωση της παιδείας του νεοσύστατου βασιλείου, ενώ το 1835 ορίζεται Σχολάρχης στο ελληνικό σχολείο της παροικίας της Τεργέστης.
3157