Vues de trois Portes du Sérail ou Séraї.
Voyage pittoresque de la Grèce. Tome second. IIe. partie. A Paris. J. J. Blaise Libraire. M. DCCC. XXII.
Κείμενο σχετικό με τις τρεις διαδοχικές πύλες που οδηγούσαν στο εσωτερικό του Τοπ Καπί.
ΑΝΑΚΤΟΡΑ|ΜΝΗΜΕΙΑ|ΟΘΩΜΑΝΙΚΗ ΑΥΤΟΚΡΑΤΟΡΙΑ
1822
Οθωμανική Αυτοκρατορία
Κωνσταντινούπολη
Τοπ Καπί (παλάτι σουλτάνου)
πύλες
52
2
s072
Choiseul-Gouffier
J. J. Blaise Libraire
Book page
Ο κόμης Marie-Gabriel-Florent-Auguste de Choiseul-Gouffier (1752 – 1817) συνδύαζε την αγάπη για τον κλασικό πολιτισμό και τα γράμματα με τη σταδιοδρομία στον πολιτικό στίβο. Από νεαρή ηλικία, μαθητής ακόμη στο Κολλέγιο Harcourt, ανέπτυξε μεγάλο ενδιαφέρον για τις κλασικές αρχαιότητες, ενώ το 1776 σε ηλικία 24 ετών ταξίδεψε για πρώτη φορά στον ελλαδικό χώρο. Με συνεπιβάτες και συνοδοιπόρους άλλους περιηγητές, ζωγράφους και αρχιτέκτονες, ο Choiseul-Gouffier επισκέφθηκε την Πελοπόννησο, τα νησιά του Αιγαίου και τη Μικρά Ασία καταγράφοντας τις ταξιδιωτικές εντυπώσεις του και συλλέγοντας πληροφορίες για την κατάσταση στη Μεσόγειο σε σχέση με τα συμφέροντα της ρωσικής αυτοκρατορίας. Με την επιστροφή του στη Γαλλία εξέδωσε τον πρώτο τόμο των περιηγητικών του αναμνήσεων "Voyage pittoresque de la Grèce", ο οποίος γνώρισε μεγάλη επιτυχία, γεγονός που βοήθησε τόσο την ακαδημαϊκή, όσο και την πολιτική του καρίερα. Το 1782 εξελέγη μέλος της Ακαδημίας Επιγραφών και Καλών Τεχνών (Académie des Iscriptions et Belles – Lettres), την επόμενη χρονιά μέλος της Γαλλικής Ακαδημίας, ενώ το 1784 ανέλαβε πρεσβευτής στην Κωνσταντινούπολη, θέση στην οποία παρέμεινε ως την πτώση της γαλλικής μοναρχίας επτά χρόνια αργότερα. Κατά τη διάρκεια της θητείας του επισκέφθηκε την πόλη των Αθηνών, αποσπώντας μάλιστα φιρμάνι απο το Σουλτάνο που του επέτρεπε να αφαιρέσει και να οικειοποιηθεί αρχιτεκτονικά μέλη και γλυπτά από την Ακρόπολη. Στα αποκτήματά του συμπεριλαμβάνονται μέρος της ζωφόρου του Παρθενώνα, μαρμάρινος ανδριάντας του Ρωμαίου αυτοκράτορα Μάρκου Αυρήλιου και άγαλμα του Απόλλωνα. Το ξέσπασμα της Γαλλικής Επανάστασης τον βρήκε στην Κωνσταντινούπολη, από όπου αρνούνταν να φύγει φοβούμενος την εκτέλεση. Εν τέλει, το 1792 κατέφυγε στη Ρωσία, όπου ανέλαβε τη διεύθυνση της Ακαδημίας Τεχνών και Βασιλικών Βιβλιοθηκών και ανέπτυξε στενή φιλία με την αυτοκράτειρα Μεγάλη Αικατερίνη, η οποία του παραχώρησε εκτάσεις γης στη Βαλτική (σημερινή Λιθουανία). Στη Γαλλία της Πρώτης Αυτοκρατορίας επέστρεψε το 1802, εκμεταλλευόμενος την αμνηστεία που παραχώρησε σε μέλη της αριστοκρατίας ο Ναπολέων και δημοσίευσε το 1809 το πρώτο τεύχος του δεύτερου τόμου του έργου του "Voyage pittoresque de la Grèce" (το δεύτερο μέρος του δεύτερου τόμου εκδόθηκε μετά το θάνατό του). Με την παλινόρθωση της δυναστείας των Βουρβώνων το 1822 ορκίστηκε Υπουργός και ανέκτησε τη θέση του στην Ακαδημία. Το 1459 ο Μωάμεθ Β’ αποφάσισε μετά το Εσκί Σεράι στο κέντρο της Κωνσταντινούπολης να κτίσει δεύτερο παλάτι, στο σημείο της πόλης όπου συναντώνται ο Κεράτιος Κόλπος με τη Θάλασσα του Μαρμαρά, στη θέση της αρχαίας βυζαντινής ακρόπολης. Η οικοδόμηση του ανακτόρου διήρκεσε 16 περίπου χρόνια. Το 19ο αιώνα, την αρχική ονομασία Γενί Σεράι (Νέο Παλάτι) αντικατέστησε η νέα ονομασία Τοπ Καπί (Πύλη του Κανονιού), λόγω της ομώνυμης γειτονικής πύλης. Το αρχιτεκτονικό ενδιαφέρον του παλατιού έγκειται τόσο στον τρόπο κατασκευής του, όσο και στο γεγονός ότι διαμορφώθηκε με τα χρόνια και αναλόγως των προσθηκών, επεκτάσεων του κάθε σουλτάνου. Ουσιαστικά, δεν αποτελεί ενιαίο χώρο, αλλά ένα σύμπλεγμα κτιρίων, κήπων, κρηνών, περιπτέρων κοκ που αναπτύσσονται σε τέσσερις μεγάλες αυλές. Οι αυλές αναπτύσσονται σε έναν κάθετο άξονα με κατέυθυνση από νότο προς βορρά και χωρίζονται με πύλες, ενώ η πρόσβαση σε αυτές μειώνεται προοδευτικά. Η τέταρτη και πιο εσωτερική αυλή ανήκε αποκλειστικά και μόνο στο σουλτάνο. Το ανάκτορο του Τοπ Καπί παρέμεινε βασική κατοικία των σουλτάνων ως τα μέσα του 19ου αιώνα, οπότε η αυλή μεταφέρθηκε στο νεότευκτο και πιο "ευρωπαϊκό" παλάτι Dolmabahçe.
6169