M. Vaissiere annonce à Méhémet-Ali la victoire d' Ibrahim.
L' Egypte au IXe siècle. Histoire militaire et politique, anecdotique et pittoresque de Méhémet-Ali, Ibrahim-Pacha Soliman Pacha (Colonel Sèves) par Édouard Gouin. Illustrée de gravures peintes à l' aquarelle d' après des originaux de M. J.-A. Beaucé. Paris, Paul Boizard, éditeur, 25, rue Jacob. 1847.
Ο Βεσιέ ανακοινώνει στον Μεχμέτ Αλή την επιτυχή έκβασης της μάχης του Ιμπραήμ εναντίον της ισχυρής φυλής των Βλαχαβιτών. Έπειτα από 8 χρόνια αγώνα (1811-1819), άλωσε την πρωτεύουσά τους Ντεραγιέ και αιχμαλώτισε τον επικεφαλής τους Αμπντουλάχ.
ΑΞΙΩΜΑΤΟΥΧΟΙ|ΑΡΙΣΤΟΚΡΑΤΙΚΟΙ/ΒΑΣΙΛΙΚΟΙ ΟΙΚΟΙ|ΑΛΒΑΝΟΙ|ΤΟΥΡΚΟΙ|ΔΙΟΙΚΗΣΗ
1847
Οθωμανική Αυτοκρατορία
Αίγυπτος
33
2
s013
Gouin
Paul Boizard, éditeur, 25, rue Jacob
Magazine page
Ο Τουρκαλβανός Μεχμέτ Αλής (ή Μωχάμετ Άλη, 1769 – 1849), ιδρυτής της τελευταίας αιγυπτιακής δυναστείας γεννήθηκε στην Καβάλα. Ήταν γιος του αλβανικής καταγωγής Δερβέναγα και αγροφύλακα Ιμπραήμ (και πατέρας του περιβόητου Ιμπραήμ της Ελληνικής Επανάστασης), αλλά ορφάνεψε από μικρός. Τον υιοθέτησε ένας θείος του, τον πάντρεψε με μια πλούσια συγγενή και τον προέτρεψε να καταταγεί στον οθωμανικό στρατό βοηθώντας τον να ανέλθει τα σκαλιά της ιεραρχίας. Παράλληλα με τη στρατιωτική σταδιοδρομία ο Μεχμέτ ασχολήθηκε και με το εμπόριο των καπνών. Σε ηλικία τριάντα ετών ακολούθησε τα τουρκικά στρατεύματα που παρατάχτηκαν στην Αίγυπτο εναντίον του Ναπολέοντα και σε σύντομο χρονικό διάστημα διακρίθηκε για την ανδρεία, την ευφυία, τη φιλοδοξία και τις ικανότητές του. Όταν έφυγαν οι Γάλλοι, ο Μεχμέτ Αλή έφερε τον βαθμό του "Σερ-Τσεσμέ" και ήταν επικεφαλής εκατοντάδων Αλβανών στρατιωτών. Εκμεταλλευόμενος, λοιπόν, τη δύναμη των όπλων, τις εσωτερικές έριδες καθώς και το πολιτικό – διοικητικό χάος στην Αίγυπτο κατάφερε να επιβάλει τη δική του εξουσία. Επιπλέον, το 1804 κατόρθωσε να κερδίσει την εμπιστοσύνη του Σουλτάνου Σελήμ Γ’, ο οποίος τον διόρισε Καϊμακάμη (στρατιωτικό διοικητή) Καΐρου, ενώ την επόμενη χρονιά του απονεμήθηκε το αξίωμα του Αντιβασιλιά (Βαλή) της Αιγύπτου και ο βαθμός του Πασά με τρεις ιππουρίδες. Ήταν, όμως, φόρου υποτελής στο Σουλτάνο και για το λόγο αυτό συνέδραμε την προσπάθεια των Οθωμανών να καταστείλουν την Ελληνική Επανάσταση. Το 1824 ο (θετός) γιος του Μεχμέτ, Ιμπραήμ Πασάς, εξεστράτευσε με πλοία κατά της Πελοποννήσου. Ο αιγυπτιακός στόλος νικήθηκε από τις συνδυασμένες ευρωπαϊκές δυνάμεις στη ναυμαχία του Ναβαρίνου το 1827 και αναγκάστηκε να εγκαταλείψει την Ελλάδα. Την ίδια τύχη είχε και ο στρατός του, που αναγκάστηκε, επίσης, παρά τις νίκες του να εγκαταλείψει τελικά την Ελλάδα.Το μόνο κέρδος των Αιγυπτίων από την εκστρατεία αυτή ήταν η προσάρτηση της Κρήτης (ως το 1841) και της Θάσου (που παρέμεινε Αιγυπτιακή ως το 1908). Παρά τις στρατιωτικές του υποχρεώσεις έναντι του επικυριάρχου του Σουλτάνου, ο Μεχμέτ Αλής διεκόλυνε την εγκατάσταση Ελλήνων και Ευρωπαίων στην επικράτειά του, σε μια προσπάθεια αναδιοργάνωσης και εκσυγχρονισμού της Αιγύπτου. Τόσο οι μεν, όσο και οι δε φημίζονταν για την εμπορική τους δραστηριότητα και τις τεχνικές τους γνώσεις. Πέθανε στην Αλεξάνδρεια σε ηλικία 80 ετών. Ο Αντιβασιλέας της Αιγύπτου και στρατηγός Ιμπραήμ Πασάς (1789-1848) ήταν γεννημένος στην Καβάλα θετός γιος του Μωχάμετ Αλή. Από μικρή ηλικία διακρίθηκε για τις στρατιωτικές και διοικητικές του ικανότητες. Σε ηλικία δέκα ετών ακολούθησε τον πατέρα του στο οθωμανικό εκστρατευτικό σώμα που έστειλε ο Σουλτάνος εναντίον των Γάλλων στην Αίγυπτο, ενώ εννέα χρόνια αργότερα υπέταξε τις άγριες νομαδικές αραβικές φυλές που λυμαίνονταν το εσωτερικό της Αιγύπτου. Η μεγαλύτερη επιτυχία του, για την οποία ο Σουλτάνος του απένειμε τον τίτλο του Πασά της Μέκκας και του Βεζίρη με τρεις ιππουρίδες, ήρθε το 1818, όταν επικράτησε επί της ισχυρής φυλής των Βλαχαβιτών αλώνοντας την πρωτεύουσά τους Ντεραγιέ και να αιχμαλωτίζοντας τον αρχηγό τους Αμπντουλάχ. Έκτοτε, εγκαταστάθηκε στο Κάιρο επιδιδόμενος στην αναδιοργάνωση του στρατού και στόλου του. Για το σκοπό αυτό κάλεσε Γάλλους αξιωματικούς του πεζικού και του πυροβολικού, βετεράνους των ναπολεόντιων πολέμων. Ο νέος στρατός χρειάστηκε, όταν ο Σουλτάνος το 1824 ανέθεσε στο φόρου υποτελή του Μωχάμετ Αλή να καταπνίξει την Ελληνική Επανάσταση. Την εκστρατεία ανέλαβε προσωπικά ο Ιμπραήμ με αντάλλαγμα την Κρήτη, την Κύπρο και τη διοίκηση της Πελοποννήσου, επικεφαλής πολυάριθμης στρατιάς αποτελούμενης από 100 πολεμικά πλοία, 2.500 κανόνια, 300 μεταγωγικά, 30.000 πεζούς, 10 πυροβολαρχίες, 2.000 ιππείς, ένα σύνταγμα μηχανικού και 1.500 άτακτους Άλβανούς. Διοικητές των μονάδων ήταν στην πλειοψηφία τους Γάλλοι, όπως επίσης οι πυροβολάρχες και οι σκοπευτές των πυροβόλων. Παρά τις αρχικές του επιτυχίες, όμςω, η καταστροφή του στόλου του στο Ναβαρίνο και η συνθήκη που υπέγραψε ο πατέρας του στην Αλεξάνδρεια τον υποχρέωσαν να φύγει από την Ελλάδα με τα υπολείμματα του στόλου του το 1828. Με την επιστροφή του στην Αίγυπτο οργάνωσε νέα εκστρατεία εναντίον της Συρίας, την οποία και κατέλαβε στις 20 Δεκεμβρίου 1832 νικώντας το Μεγάλο Βεζίρη Μεχμέτ Ρεσίτ Πασά, συμπολεμιστή του στο Μεσολόγγι έξι χρόνια νωρίτερα. Ο Σουλτάνος αναγκάστηκε να παραχωρήσει στον Ιμπραήμ το πασαλίκι των Αδάνων και στον πατέρα του ολόκληρη τη Συρία, αλλά και πάλι ο στρατηγός δεν ησύχασε. Το 1839 κήρυξε νέο πόλεμο εναντίον του Σουλτάνου και αφού κατατρόπωσε στη Νεζίβ 60.000 στρατό, βάδισε κατά της Κωνσταντινούπολης. Εμπόδιο στα σχέδιά του στάθηκαν, για δεύτερη φορά, οι Μεγάλες Δυνάμεις της Ευρώπης. Όπως και στο Ναβαρίνο 12 χρόνια νωρίτερα παρατάχθηκαν εναντίον του, αυτή τη φορά υπερασπιζόμενοι την ακεραιότητα της οθωμανικής αυτοκρατορίας. Ο Ιμπραήμ όχι μόνο υποχρεώθηκε να υποχωρήσει, αλλά και να επιστρέψει στο Σουλτάνο τη Συρία και να αποσυρθεί στο Κάιρο, όπου κατέβαλλε προσπάθειες για τον εκσυγχρονισμό και την πνευματική και πολιτιστική ανάπτυξη της επικράτειάς του.
6935
