Εις την εν Θεσσαλονίκην Τριανδρίαν, την σώσαναν και μεγαλύνασαν την Ελλάδα.
Λαϊκή εικόνα που αναπαριστά τα μέλη της τριανδρίας που προέκυψε μετά το Κίνημα της Εθνικής Αμύνης στη Θεσαλονική: (από αριστερά) ναύαρχος Παύλος Κουντουριώτης, Ελευθέριος Βενιζέλος, στρατηγός Παναγιώτης Δαγκλής. Την εικόνα συνοδεύει χειρόγραφη αφιέρωση και επαινετικό τετράστιχο.
ΕΛΛΗΝΕΣ|ΕΘΝΙΚΟΣ ΔΙΧΑΣΜΟΣ|ΠΟΛΙΤΙΚΟΙ/ΔΙΠΛΩΜΑΤΕΣ|ΣΤΡΑΤΙΩΤΙΚΟΙ/ΑΞΙΩΜΑΤΙΚΟΙ
15/8/1916
14/6/1917
Ελλάδα
Θεσσαλονίκη
33
1
s033
Γαννιώτης
Magazine clipping
Η διαδοχή του δολοφονηθέντα Γεωργίου Α’ από το γιο του Κωνσταντίνο στο θρόνο της Ελλάδας το 1913 μπορεί να θεωρηθεί, κατά μία έννοια, η χρονική αφετηρία του Εθνικού Διχασμού, καθώς εγακαινιάζεται μία μακρά περίοδος αντιπαράθεσης μεταξύ των ανακτόρων και του Ελευθέριου Βενιζέλου. Αιτία της αντιπαράθεσης ήταν η επιθυμία του Βενιζέλου να συμμετάσχει η χώρα στον Α’ Παγκόσμιο Πόλεμο στο πλευρό της Αντάντ και κατά του αυστρογερμανικού Άξονα, ενώ ο Βασιλιάς ακολουθούσε μία πολιτική φιλογερμανικής ουδετερότητας. Η διαφωνία μεταξύ Βασιλιά και Πρωθυπουργού οδήγησε στην παραίτηση της κυβέρνησης Βενιζέλου την 21η Φεβρουαρίου 1915. Το Κόμμα των Φιλελευθέρων, όμως, επικράτησε στις εκλογές του Μαΐου και ο αρχηγός του επανέλαβε τη δέσμευση της χώρας απέναντι στη σύμμαχο Σερβία, εάν δεχόταν επίθεση. Τα ανάκτορα ανένδοτα εμμένουν στις αντιπολεμικές θέσεις τους, εξωθώντας το Βενιζέλο σε νέα παραίτηση και αποχή του κόμματός του από τις εκλογές της 6ης Δεκεμβρίου 1915. Η κατάσταση εκτραχύνθηκε με ανάμειξη των δυνάμεων της Αντάντ στα ελληνικά δρώμενα και την προέλαση βουλγαρικών δυνάμεων στη Μακεδονία. Οι αντιβασιλικοί αντιδρούν με το κίνημα της Εθνικής Αμύνης στη Θεσσαλονίκη (16/8/1916) που συγκρότησε προσωρινή κυβέρνηση αντιπαρατιθέμενη στη φιλογερμανική πολιτική του Βασιλιά Κωνσταντίνου και με σκοπό την εισαγωγή της χώρας στον πόλεμο στο πλευρό της Αντάντ. Η Ελλάδα κόβεται στα δύο: από τη μια μεριά το κράτος της Θεσσαλονίκης που περιλάμβανε τη Μακεδονία, την Κρήτη και τα νησιά του ανατολικού Αιγαίου και από την άλλη το κράτος των Αθηνών. Ο Βενιζέλος έπειτα από τους αρχικούς δισταγμούς του τάσσεται με το κίνημα της Εθνικής Αμύνης σχηματίζοντας τριανδρία με τους ν αύαρχο Παύλο Κουντουριώτη και ο στρατηγό Παναγιώτη Δαγκλή και η πρώτη φάση του λεγόμενου Εθνικού Διχασμού ολοκληρώνεται με την εκθρόνιση του Κωνσταντίνου Α’. Η λήξη του Α' Παγκοσμίου Πολέμου το 1918 με τη νίκη των συμμάχων αποτέλεσε πλήρη δικαίωση της εξωτερικής πολιτικής του Βενιζέλου. Αποτέλεσμα των διπλωματικών του προσπαθειών στις συνδιασκέψεις ειρήνης του Παρισιού ήταν η υπογραφή της Συνθήκης των Σεβρών το 1920.
7665